رهنمونی به خدمت استاد 2009/11/23

بیان شده توسط استاد علی الله وردیخانی

کتاب: کعبه جانان - جلد چهارم

کلام و تعالیم مربی در مرتبه‌ای از مراتب در تعلیم و تربیت و ارشاد مؤثر است. اگر چه ظاهراً این آثار معلول کمیت، بالاخص کیفیت تعلیم است، ولی نکته‌ای که باید مورد نظر باشد این است که هرچه مراتب تشنگی و تزکیه مربی بیشتر شود، تأثیر معنوی تعالیم نیز بالاتر خواهد بود. امّا بسا مربیان و متعلمینی که به علت عدم رعایت این نکات به پرتگاه خذلان درافتاده‌اند.
بنابراین فرد مربی باید چنان واجد شرایط باشد که مراتب و میزان حرکات الهی و تزکیه متعلم را دریابد، تا بتواند رافع و دافع موانع و حجابات ابتدایی او شود. در غیر این صورت متعلم از این تعالیم چنان که باید برخوردار نشده بلکه ممکن است مربی موانع و حجابات دیگری را نیز به وجود آورد.
در صورت اول اگر متعلم به وسیله مربی خدمت استاد رهنمون شود، آن مربی حقیقی و استاد کامل به محض ورود آن متعلم را مورد معاینه خود قرار داده، جنبه‌های مثبت و منفی ابتدایی او را تمیز می‌دهد و حتی‌الامکان در رفع آن حجابات می‌کوشد. در این صورت متعلم می‌تواند تشنه‌وار به سوی استاد حرکت کرده و از دست برانگیخته ساقی الهی «وَ سَقیهُمْ رَبُّهُمْ» با مِیِ طهور عشق سرمست گردد.
فردی که از برنامه و محفلی اعراض می‌کند و تمایل خود را به حضور در محفل الهی اعلام می‌دارد، بر اساس دستور اسلام باید حرکت او از روی بیّنه و علت اعراضش روشن و مستدّل باشد. ایرادات و اشکالاتی که به نظر او می‌رسد، باید مورد تأیید عقل سلیم بوده و دریابد که آنها مانع طی منازل طریق حق است.
امّا آنان که می‌خواهند محضر استاد شرفیاب گردند، ایشان را نیز مراتبی است. بعضی هنوز در طریق حق مرحله‌ای از مراحل سیر و سلوک را طی نکرده‌اند و از تزکیه و رعایت ریاضات و مجاهدات ابتدایی بی‌خبرند و حجابات ظلمانی و نورانی را نشناخته‌اند، در این صورت ممکن است نتوانند تعالیم عالیه استاد را تحمل نمایند. زیرا ذوق اکتساب معانی از ایشان برطرف شده، علاوه بر این که نتوانند امور مثبتی را انجام دهند، بسا که خویشتن را به وادی هلاکت اندازند.
همچنین کسی که آماده نیست با جان و دل و با دلیل منطقی و عقلی و نقلی قدم در صراط مستقیم گذارد، بسا که سستی و انحراف او موجب وارد آمدن لطمات و صدمات بسیار و حتی انحراف عده‌ای دیگر شود. چنان افرادی باید ابتدا به رفع موانع پردازند تا شرایط لازم برای برخورداری از تعالیم عالیه برایشان به وجود آید.
امر الهی است که همواره قبل از اقدام به هر کاری، با تفکر و تعقل و دقت در پیرامون آن، تحقیقات و مطالعاتی صورت گیرد تا مشتمل برخیر کثیر گردد و حتی از ضرر یسیر احتمالی نیز جلوگیری شود.
امّا راهروانی که پیش از ورود به حوزه مربیان، مستقیم یا غیرمستقیم، ظاهراً یا باطناً در اخذ تعالیم علوّیه با اساتید بی ارتباط نبوده‌اند، تشرف بدون واسطه ایشان به خدمت استاد موجب ارشادشان شده و بر مراتب تشنگی آنان می‌افزاید. به طوری که به اندک تعالیم عالیه استاد، سرمست شراب طهور عشق محبوب ازلی شده و می‌توانند به واسطه اخذ چنین تعالیم به جایی رسند که در مقام مشاهدت «بی یَبْصُرُ» بر همه چیز بنگرند و از مقام «فَبی یَسْمَعُ» منشور و فرمان الهی را، حقایق را به سمع دل بشنوند.