موانع حکیمانه در طلاق 2008/06/01

بیان شده توسط استاد علی الله وردیخانی

کتاب: کعبه جانان - جلد اول

اسلام برای جلوگیری از طلاق، دستورات حکیمانه‌ای صادر نموده: بر خلاف عقد، از شرایط صحّت طلاق، پاک بودن زن از عادت ماهانه و نیز حضور عَدْلَین است. مسلّماً یکی از شرایط عدالت تا حدی آشنایی به مسائل شرعی است تا فرد عادل بتواند آن زن و مرد را پند و ‌اندرز دهد. علاوه بر آن، مُجری طلاق باید به وظایف خود واقف باشد و آنها را نصیحت و راهنمایی کند. امّا با حضور دو رهگذر که نه مجری طلاق و نه زن و شوهر آن دو را می‌شناسند و نه آن دو شاهد این زوجین را، چگونه این طلاق می‌تواند صحیح باشد و حضور این دو حکمت‌آمیز؟!

حضرت رسول اکرم^(ص) فرمود: جبرائیل از ناحیه خداوند تبارک و تعالی چنان زن را به من توصیه و توصیف نمود که بجز مورد فحشاء نمی‌توان او را طلاق داد. آن بزرگوار می‌فرماید: ‌ای مردم بترسید از طلاق و در راه هوی و هوس به زنان خود شکنجه ندهید «مٰا اَحَلَّ اللهُ شَیْئاً اَبْغَضُ اِلَیْهِ مِنَ الطَّلاٰقِ: هیچ حلالی نزد خدا مبغوض­تر از طلاق نیست».

دیگر از تعالیم مهم اسلام و قرآن برای طلاق، «حَکَمیَّت» است. گرچه در میان فقها ممکن است بر وجوب یا استحباب آن اختلاف باشد و متأسفانه در عمل هم به ندرت اجرا می‌شود، امّا بر طبق نَصّ صریح قرآن، حکمیّت واجب است و ترک آن موجب عقاب. دو نفری که از خانواده زن و مرد به عنوان حَکَم انتخاب می‌گردند، باید در حدّ کمال به وظایف شرعی خود آشنا باشند. خداوند متعال می‌فرماید: موقعی که ترسیدید میان زن و شوهر اِنفِصالی افتد، حَکَمی از ناحیه کسان زن و حَکَمی از ناحیه کسان مرد انتخاب کنید، اگر حکمین حقیقتاً خواهان اصلاح میان زن و شوهر باشند، خداوند آنان را موفق می‌گرداند «وَ اِنْ خِفْتُمْ شِقٰاقَ بَیْنَهُمٰا فَابْعَثُوا حَکَماً مِنْ اَهْلِهِ وَ حَکَمـاً مِنْ اَهْلِهٰـا اِنْ یُریدٰا اِصْلاٰحاً یُوَفِّقِ اللهُ بَیْنَهُمٰا: و اگر از جدایی میان آن دو بیم دارید پس داوری از خانواده آن شوهر و داوری از خانواده آن زن تعیین کنید، اگر سر سازگاری دارند خدا میان آن دو سازگاری خواهد داد».