تغیر و حدوث 2010/11/25

بیان شده توسط استاد علی الله وردیخانی

کتاب: مبدا و معاد

تغیّر و حدوث

تغیر و تبدّل به ذات اقدس خدای ازلی و لَم یزَلی راه نمی‌یابد. زیرا تغیر، حادث شدن صفتی است که در ذات نبوده و برای این حدوث، سبب لازم است. اما آن سبب، غیرْ نمی‌تواند باشد چون این امر با وجوبِ وجودْ مباینت دارد. از طرف دیگر، آن علت در ذات الهی هم نیست، زیرا شیء واحد نمی‌تواند هم قابل باشد و هم فاعل. بنابراین جمیع صفات الهی عین ذات اوست و هیچ گونه تغیری بدان راه ندارد.

خداوند متعال، قدیم است و قدیمْ آن است که مقدم باشد بر کلّ، و کلِّ ماسوای او محتاجند به او به جهت امکان آنها، نه اَتَمّی از اوست و نه اشدّی از او، و متناهی به حدی نمی‌باشد تا مرتبه‌ای والاتر از آن متصوّر شود، که او فاقد آن مرتبه باشد. او را عدم نیست تا حاجت، داعی شود به سوی سبب، و برای او مطلبی نیست تا محتاج به مُعین باشد، و واسطه بر فعل او نیست زیرا او مبدأ کلّ وجود و مصدر کلّ فُیوض است، و موقوف بودن خلقِ بعضی اشیاء به واسطه، به جهت احتیاجِ مخلوق است بر واسطه، و کلّ واسطه، مخلوقِ اوست.